लिव्हर सरोसिस

यकृत सिरोसिस चिन्हे आणि लक्षणे

थकवा

सततचा थकवा, ऊर्जेची कमतरता ही यकृत सिरोसिसची सामान्य लक्षणे आहेत, ज्याचा दैनंदिन कामांवर परिणाम होतो.

कावीळ

कावीळ म्हणजे रक्तप्रवाहात बिलीरुबिन, पिवळे रंगद्रव्य जमा झाल्यामुळे त्वचा आणि डोळे पिवळे होणे. जेव्हा यकृत बिलीरुबिनवर प्रभावीपणे प्रक्रिया करू शकत नाही तेव्हा ते शरीरात जमा होते.

ओटीपोटात दुखणे किंवा अस्वस्थता

काही व्यक्तींना ओटीपोटात दुखणे किंवा अस्वस्थता जाणवू शकते, अनेकदा ओटीपोटाच्या वरच्या उजव्या चतुर्थांश भागात, जेथे यकृत असते.

एडेमा

एडेमा म्हणजे शरीराच्या ऊतींमध्ये द्रव जमा होणे, ज्यामुळे सूज येते, विशेषत: पाय, घोटे आणि पाय.

सहज जखम किंवा रक्तस्त्राव

यकृत सिरोसिसमुळे रक्त गोठणे घटक आणि प्लेटलेट्सचे उत्पादन कमी होऊ शकते, ज्यामुळे नाकातून रक्तस्त्राव किंवा हिरड्यांमधून रक्तस्त्राव होण्याचा धोका वाढतो.

त्वचेला खाज सुटणे

सिरोसिस असलेल्या काही व्यक्तींना सतत खाज सुटू शकते, ज्याचे कारण यकृताच्या बिघडलेल्या कार्यामुळे रक्तप्रवाहात पित्त क्षार जमा होण्यास कारणीभूत ठरू शकते.

गॅस्ट्रोइंटेस्टाइनल लक्षणे

लिव्हर सिरोसिसमुळे गॅस्ट्रोइंटेस्टाइनल लक्षणे जसे की मळमळ, उलट्या, अतिसार किंवा बद्धकोष्ठता होऊ शकते.

मानसिक कार्यात बदल

प्रगत यकृत सिरोसिसमुळे गोंधळ, लक्ष केंद्रित करण्यात अडचण आणि स्मरणशक्ती समस्या उद्भवू शकतात, ज्याला एकत्रितपणे यकृताचा एन्सेफॅलोपॅथी म्हणून ओळखले जाते.

वजन कमी होणे आणि भूक न लागणे

सिरोसिस असलेल्या काही व्यक्तींना अजाणतेपणाने वजन कमी होणे आणि भूक कमी होणे यांचा अनुभव येऊ शकतो.

स्पायडर अँजिओमास

स्पायडर अँजिओमा लहान, कोळ्यासारख्या रक्तवाहिन्या असतात ज्या त्वचेवर, विशेषतः छातीवर, खांद्यावर आणि चेहऱ्यावर दिसू शकतात. ते त्वचेच्या रक्तवाहिन्यांमध्ये वाढलेल्या दाबामुळे होतात.

संक्रमणाची वाढलेली संवेदनाक्षमता

यकृत सिरोसिस रोगप्रतिकारक शक्ती कमकुवत करू शकते, ज्यामुळे व्यक्तींना श्वसन संक्रमण, मूत्रमार्गाच्या संसर्गासह संक्रमणास अधिक संवेदनाक्षम बनते.

गुंतागुंत

1. व्हेरिसेस

   पोर्टल हायपरटेन्शनमुळे, शिरा पसरतात ज्यामुळे व्हेरिसेस होतात उदा. एसोफेजियल, गॅस्ट्रिक व्हेरिसेस ज्यामुळे गंभीर रक्तस्त्राव होऊ शकतो

2. हिपॅटिक एन्सेफॅलोपॅथी

   यकृताच्या बिघडलेल्या कार्यामुळे रक्तप्रवाहात अमोनियासारखे विष तयार होणे. हिपॅटिक एन्सेफॅलोपॅथीमुळे संज्ञानात्मक बदल, गोंधळ, बदललेली चेतना आणि कोमा होऊ शकतो.

3. हेपेटोरनल सिंड्रोम

   मूत्रपिंडाचे कार्य कमी होणे, कमी लघवी आउटपुट आणि इलेक्ट्रोलाइट असंतुलन द्वारे यकृत सिरोसिससाठी दुय्यम प्रगतीशील मूत्रपिंड बिघडलेले कार्य.

4. हेपॅटोपल्मोनरी सिंड्रोम

   यकृताच्या बिघडलेल्या कार्यामुळे फुफ्फुसातील रक्तवाहिन्यांचे असामान्य रुंदीकरण द्वारे वैशिष्ट्यीकृत स्थिती ज्यामुळे श्वास लागणे, हायपोक्सिमिया (कमी ऑक्सिजन पातळी) आणि श्वास घेण्यात अडचण येऊ शकते, विशेषत: परिश्रमाने.

5. कुपोषण

   यकृत सिरोसिसमुळे पोषक तत्वांचे शोषण आणि चयापचय बिघडू शकते, ज्यामुळे कुपोषण, वजन कमी होणे आणि स्नायूंचा अपव्यय होतो.

6. हार्मोनल असंतुलन

   यकृत सिरोसिस हार्मोनच्या उत्पादनावर परिणाम करू शकतो, ज्यामुळे हायपोगोनॅडिझम (सेक्स हार्मोनचे उत्पादन कमी होणे), गायकोमास्टिया (पुरुषांमध्ये स्तनाच्या ऊतींचे प्रमाण वाढणे) आणि स्त्रियांमध्ये मासिक पाळीत अनियमितता यांचा समावेश होतो.

7. हाडांचे विकार

   यकृताच्या सिरोसिसमुळे व्हिटॅमिन डी चयापचय बिघडल्यामुळे आणि हाडांची घनता कमी झाल्यामुळे ऑस्टिओपोरोसिस (कमकुवत, ठिसूळ हाडे) आणि ऑस्टियोमॅलेशिया (हाडे मऊ होणे) यांसारखे हाडांचे विकार होऊ शकतात.

8. द्रव आणि इलेक्ट्रोलाइट असंतुलन

   यकृत सिरोसिस शरीरातील द्रव आणि इलेक्ट्रोलाइट संतुलनात व्यत्यय आणू शकतो, अग्रगण्य हायपोनेट्रेमिया (कमी सोडियम पातळी), हायपरक्लेमिया (उच्च पोटॅशियम पातळी), आणि अल्कोलोसिस किंवा ऍसिडोसिस होऊ शकतो.

9. हेपॅटोसेल्युलर कार्सिनोमा

   यकृत सिरोसिस हेपॅटोसेल्युलर कार्सिनोमा, यकृत कर्करोगाचा एक प्रकार विकसित होण्यासाठी एक महत्त्वपूर्ण जोखीम घटक आहे.

निदान

1. यकृत कार्य चाचण्या

   ALT, AST सारख्या यकृत एंझाइमच्या पातळीचे मूल्यांकन करण्यासाठी. असामान्य LFT परिणाम यकृताचे नुकसान किंवा बिघडलेले कार्य दर्शवू शकतात.

2. संपूर्ण रक्त मोजणी

   ॲनिमिया, थ्रोम्बोसाइटोपेनिया आणि इतर रक्त विकृतींचे मूल्यांकन करण्यासाठी रक्त चाचणी.

3. कोग्युलेशन स्टडीज

   प्रोथ्रॉम्बिन टाइम (PT) आणि सक्रिय आंशिक थ्रोम्बोप्लास्टिन टाइम (एपीटीटी) यासह रक्त गोठण्याच्या कार्याचे मूल्यांकन करण्यासाठी चाचण्या.

4. ऑटोइम्यून मार्कर

   ऑटोइम्यून यकृत रोगांशी संबंधित ऑटोइम्यून मार्कर शोधण्यासाठी रक्त चाचण्या, जसे की ऑटोइम्यून हिपॅटायटीस किंवा प्राथमिक पित्तविषयक पित्ताशयाचा दाह.

5. USG

   यकृताचा आकार, पोत आणि रक्त प्रवाहाचे मूल्यांकन करण्यासाठी तसेच यकृत नोड्यूल, यांची उपस्थिती शोधण्यासाठी.

6. सीटी स्कॅन किंवा एमआरआय

   यकृताच्या जखमांचा शोध घेण्यासाठी, पोर्टल हायपरटेन्शनचे मूल्यांकन करा

7. फायब्रोस्कॅन

   एक नॉन-इनवेसिव्ह इमेजिंग तंत्र जे यकृताच्या कडकपणाचे मोजमाप करते, जे यकृत सिरोसिसच्या डिग्रीचे मूल्यांकन करण्यात मदत करू शकते.

होमिओपॅथी आणि यकृत सिरोसिस

होमिओपॅथी यकृत सिरोसिस व्यवस्थापनासाठी एक समग्र दृष्टीकोन देते, ज्याचे उद्दिष्ट अंतर्निहित असमतोल दूर करणे आणि स्व-उपचारांना प्रोत्साहन देणे आहे. अनेक होमिओपॅथिक उपाय सिरोसिसची लक्षणे कमी करण्यासाठी आणि यकृताच्या कार्यास समर्थन देण्याचे आश्वासन देतात.

यकृत सिरोसिससाठी होमिओपॅथिक औषधे:

1. कार्डियस मॅरिअनस
   • यकृताच्या प्रदेशात वेदना
   • मलावरोधासह बद्धकोष्ठता, जुलाबाच्या पर्यायाने गाठ
   • मल चमकदार पिवळे आहेत
   • कावीळ सह यकृत च्या Hyperaemia
   • भूक कमी होणे, मळमळ होणे, खाज सुटणे, उलट्या होणे, हिरवे, आम्ल द्रव
2. लायकोपोडियम
   • कमकुवत पचनसंस्थेसाठी हा एक उपयुक्त उपाय आहे जेथे यकृताची कार्ये गंभीरपणे विस्कळीत होतात
   • त्वचेवर पिवळसर डाग दिसतात
   • हलके जेवण झाल्यावर पोट फुगणे
   • यकृत संवेदनशील आहे
   • ओटीपोटावर तपकिरी डाग
   • यकृताच्या रोगामुळे जलद उजवीकडून डावीकडे खालच्या ओटीपोटात वेदना होत आहे
   • मल कठीण, लहान आणि कठीण आणि अपूर्ण असतात
3. फॉस्फरस
   • अशक्त, रिकामे सर्व ओटीपोटात संवेदना जाणवते
   • तीव्र हिपॅटायटीस
   • कावीळ
   • ओटीपोटावर मोठे पिवळे डाग
   • उलट्या होणे, पोटात गरम होताच पाणी वर फेकले जाते
   • मल लांब, अरुंद, कुत्र्याच्या विष्ठेप्रमाणे कठीण असतात
   • साबुदाणासारख्या हिरव्या श्लेष्मासह वेदनारहित, भरपूर दुर्बल अतिसार
   • मल नंतर खूप अशक्तपणा
   • जखमेतून सहज रक्तस्त्राव होतो
   • पेटेचिया, एकाइमोसिस
4. नक्स व्होमिका
   • वेदनासह यकृत गुरफटलेले आहे
   • सकाळी खाल्ल्यानंतर आंबट चव आणि मळमळ
   • Epigastric प्रदेश खाल्ल्यानंतर दगडाप्रमाणे दाबाने फुगलेला
   • उलटी करायची आहे पण करू शकत नाही
   • वारंवार आग्रहाने बद्धकोष्ठता, काही भाग निष्कासित राहिल्यासारखे वाटणे
   • रुग्णाला पर्यायी अतिसार आणि बद्धकोष्ठता यांचा त्रास होतो
   • कावीळ सह अतिसार
5. आर्सेनिक अल्बम
   • थोडासा श्रम केल्यावर रुग्ण थकतो
   • ओटीपोटात कुरतडण्यासारखे दुखणे, उष्णतेने आराम मिळणाऱ्या निखाऱ्यांप्रमाणे जळणाऱ्या वेदना
   • यकृत आणि प्लीहा वेदनादायक आणि वाढलेले
   • ओटीपोट सुजलेले आणि वेदनादायक आहे
   • अन्नाची दृष्टी आणि वास सहन करू शकत नाही
   • मळमळ, खाणेपिणे आणि उलट्या होणे

होमिओपॅथिक उपचारांचे फायदे

1. वैयक्तिक काळजी: होमिओपॅथी हे ओळखते की प्रत्येक व्यक्ती अद्वितीय आहे. होमिओपॅथ तुमची लक्षणे, वैद्यकीय इतिहास आणि जीवनशैलीचे मूल्यांकन करून तुमच्या गरजेनुसार वैयक्तिक उपचार योजना लिहून देईल.
2. सौम्य आणि नैसर्गिक: होमिओपॅथिक उपाय नैसर्गिक पदार्थांपासून तयार केले जातात आणि त्यांच्या कमीतकमी दुष्परिणामांसाठी ओळखले जातात. ते शरीराशी सुसंगतपणे कार्य करतात, स्वत: ची उपचार आणि संपूर्ण कल्याण यांना प्रोत्साहन देतात.
3. समग्र दृष्टीकोन: होमिओपॅथी केवळ शारीरिक लक्षणेच नाही तर एखाद्या व्यक्तीच्या भावनिक आणि मानसिक पैलूंचाही विचार करते. सर्व स्तरांवर संतुलन पुनर्संचयित करण्याचे उद्दिष्ट आहे, सर्वसमावेशक काळजी प्रदान करणे.
4. दीर्घकालीन आराम: अल्सरेटिव्ह कोलायटिसच्या मूळ कारणांना संबोधित करून, होमिओपॅथी दीर्घकालीन आराम आणि जीवनाचा दर्जा सुधारण्याचा प्रयत्न करते.

होमिओपॅथचा सल्ला घ्या

संजीवनी होमिओपॅथीमध्ये वैयक्तिक उपचार हे सर्वोपरि आहे, तपशीलवार केसचे विश्लेषण आणि वैयक्तिक उपायांवर जोर देते. पात्र संजीवनी होमिओपॅथशी सल्लामसलत केल्याने यकृत सिरोसिसला सर्वसमावेशकपणे संबोधित करण्यासाठी अनुकूल उपचार योजना, आहारातील समायोजन, जीवनशैलीत बदल आणि विशिष्ट उपाय समाविष्ट करणे शक्य होते. नियमित देखरेख आणि समायोजन इष्टतम उपचारात्मक परिणाम आणि दीर्घकालीन फायदे सुनिश्चित करतात.